Maddeyi tanıyalım ünitesine ait PowerPoint sunumuna buradan ulaşabilirsiniz.
http://www.authorstream.com/Presentation/ahmtogz-1415154-maddeyi-tan-yal/
10 Mayıs 2012 Perşembe
9 Nisan 2012 Pazartesi
MADDE – CİSİM – MALZEME - EŞYA
Evimizde, okulumuzda ve çevremizde birçok madde ve bu maddelerden yapılmış çeşitli eşyalar görürüz. Bu maddelerden bazıları hiçbir değişikliğe
uğramamış aynı şekilde kalmışken bazıları değişikliğe uğrayarak cisim, malzeme, ya da eşya haline gelmişlerdir.
Maddeler, çevremizde çeşitli şekillerde
bulunurlar. Bunların bazıları katı, bazıları sıvı bazıları ise gaz halindedir.
Evinizde toz şeker ve un, pamuk şekilsizdir ve katıdır. Su, benzin, mazot sıvı
ve akışkandır. Tüp gaz doldurulan yanıcı özelliği olan bir gazdır.MADDE
Belli bir hacmi ve kütlesi olan her varlık
bir maddedir. İster katı, ister sıvı isterse gaz olsunlar hepsinin kaplamış
olduğu bir yerleri yani hacimleri vardır.
CİSİM
Maddelerin şekil almış haline CİSİM denir. Tahta, yün, cam ve bunun gibi
bir çok maddeler ellerde şekillenerek oturulacak sandalye, üzerinde yazı
yazacağımız sıra, camı işleyerek bardak ve vazo yapılır. Yün dokunarak kazak ve
çorap örülür. Tahta bir madde. Tahtadan yapılan masa bir cisimdir. Kağıt bir
madde, kağıttan yapılan defter ve kitap ise bir cisimdir.
MALZEME
Bir yada birkaç tanesini bir araya getirdiğimiz ve bir tüketim maddesine
dönüştürdüğümüz maddeler malzemeleri oluştururlar. Un, tuz, su, maya gibi
maddeler ekmeği oluşturan, kereste, çivi tutkal gibi maddeler masayı oluşturan,
çimento, kum, su gibi maddeler betonu oluşturan malzemelerdir.
EŞYA
MADDELERİN ÖZELLİKLERİ
Maddeler yapılarına
göre bazı özellikler gösterirler.
1-Mıknatıslık 2-Suda yüzme 3-Suda yüzme özellikleri
MIKNATISLA ÇEKME
Mıknatıs demir, kobalt, nikelden yapılan maddeleri kendine çeker. Bu tür maddelerden yapılan çivi, toplu iğne, ataç, raptiye gibi maddeler mıknatıs tarafından çekilirler.
Ağaç, cam, alüminyum, kauçuk gibi maddeler mıknatıs tarafından çekilmez
SU ÇEKME – ÇEKMEME ÖZELLİĞİ
Bazı maddelerin su gibi sıvı maddeleri emme özelliği vardır. Bu durum maddenin gözenekli olmasından kaynaklanır. Sünger, el bezi, kağıt para ya da kağıt havlu gibi gibi cisimler suyu emerler.
Plastik, mermer, seramik, cam, metal gibi cisimler suyu emmezler. Bulaşık süngeri suyu emer
SUDA BATMA -YÜZME ÖZELLİĞİ
Maddelerin bazısı su
da batmaz ve su üzerinde yüzerler. Şişe mantarı, plastik köpük
kağıt, tahta gibi
maddeler suda batmazlar.
Metal para, silgi, taş, seramik ve cam
parçaları suda batarlar.
ÜNİTE : Maddeyi Tanıyalım
KAZANIM : Maddelerin özellikleri ile gündelik hayatta kullanım alanları arasında ilişki kurar.Katıların belirli şekli olduğunu sıvıların konuldukları kabın şeklini aldığını fark eder.
Madde Neye Denir:
Boşlukta yer kaplayan hacmi ve kütlesi olan varlıklara Madde denir.
Çevremizde
gördüğümüz canlı ve cansız varlıkların tümü birer maddedir. Maddeleri ve
maddelerden yapılmış olan cisimlerin özelliklerini beş duyu organlarımızla
algılayabiliriz
Beş duyu organımızla algıladığımız maddeleri Saydamlık – opaklık,
parlaklık, matlık, sertlik – yumuşaklık, esneklik – berklik, sağlamlık –
kırılganlık özellikleriyle tanımlarız.
SAYDAMLIK - OPAKLIK
Saydam Maddeler: Işığı tam olarak geçiren maddelere saydam madde denir.
Örnek: Cam, su, bazı plastik maddeler, hava birer saydam maddedir.
Opak Madde: Işığı geçirmeyen maddelere opak
maddeler denir.
Örnek: Tahta, demir. Kitap, duvar, çelik tencere gibi maddeler opak
maddelerdir.
Yarı Saydam
Maddeler: Bazı maddeler ışığı tam olarak geçirmezler. Işığı az geçiren maddelere
yarı saydam maddeler denir.
Örnek: Buzlu cam, defter yaprağı, şeffaf poşetler
PARLAKLIK - MATLIK
Altın, gümüş, çelik
çaydanlık, mermer, cilalı mobilya, gibi cisimler parlak, yazı tahtası,
silgi, kumaş gibi cisimler mattır.
SERTLİK - YUMUŞAKLIK
Çevremizde gördüğümüz ve kullandığımız bazı madde ya da cisimlerin
bazıları sert, bazıları yumuşaktır. Taş, demir, tahta, sıra gibi maddeler sert
maddelerdir. Hamur, sünger, pamuk, lastik gii cisimler yumuşak
maddelerdir
ESNEKLİK - BERKLİK
Lastik gibi maddeleri
kuvvet uygulayarak şekilden şekle sokabiliriz. Ancak esnek maddeler kuvvetin
etkisi kaldırıldığında eski şekillerine dönerler. Bu tür maddelere Esnek
Maddeler denir.
Örnek: Sünger, paket
lastiği gibi maddeler esnektir.
Esnemeyen maddelere Berk madde denir.
Berk maddeler esnetildiği zaman kırılır.
Örnek: Kurşun kalem,
mermer vazo, cam sürahi gibi maddeler.
SAĞLAMLIK - KIRILGANLIK
Bir kuvvet
uygulandığında kırılmayan, parçalanmayan maddeler Sağlam maddelerdir.
Altın parlaktır
Sünger yumşaktır
Lastik esnektir
SUYU GEÇİREN – SUYU GEÇİRMEYEN
Bazı maddeler suyu geçirmezler. Bu gibi maddeleri suyun geçmemesi
gereken durumlarda kullanırız
Örnek: Şemsiye, serayı örten naylon, su koyduğumuz bardak
Çatıyı örten kiremit gibi
malzemeler bu amaçla kullanılır.
Pamuk kim gibi maddeler suyu geçirme özelliğine sahiptir.
Şemsiye suyu geçirmez
KOKULU – KOKUSUZ MADDELER
Çevremizdeki kokulu
ve kokusuz birçok madde bulunur.
Çiçek, yemek, meyve, kolonya, parfüm kokusu güzel olan, çöp,
kanalizasyon kokusu gibi kokular kokulu olarak örnek verilebilir.
Hava, su, şeker, tuz, pirinç, cam, demir, altın, gibi birçok maddenin
kokusu yoktur. Bu maddeleri koklayarak tanıyamayız
KATI – SIVI MADDELER
Çevremizde katı ya da sıvı birçok madde vardır. Kalem, sıra, cam, taş,
odun, kömür, gibi maddeler katı maddelerdir.
Akışkan özelliği olan maddelerde sıvı maddelerdir. Su, sıvı yağlar,
kolonya, benzin, meyve suyu gibi maddeler sıvı maddelerdir. Gözlemleyerek ve dokunarak ta bunları ayırt edebiliriz.
PÜRÜZLÜ - PÜRÜSSÜZ MADDELER
Bazı madde ya da cisimle elimizle dokunduğumuzda yüzeylerinin pürüzlü yada pürüzsüz olduğunu anlayabiliriz.
Taşın, tuğlanın, toprağın, ağaç
gövdesinin, zımparanın
yüzeyleri pürüzlüdür.
Kaynakça :
www.fenokulu.com
www.sanalfizik.com
www.egitimhane.com
www.sanalfizik.com
www.egitimhane.com
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)